การนวดเพื่อบรรเทาอาการปวดเมื่อยเป็นวิธีที่ได้รับความนิยมมาอย่างยาวนาน แต่หากทำอย่างไม่ถูกต้องอาจนำมาซึ่งอันตรายร้ายแรงได้ ดังเช่นกรณีศึกษาล่าสุดจากประเทศเวียดนาม ที่ผู้ป่วยชายวัย 64 ปี ต้องเผชิญกับภาวะอัมพาตครึ่งซีกหลังจากการนวดแก้ปวดคอและไหล่
Dr.Nguyen Duc Minh หัวหน้าแผนกฟื้นฟูสมรรถภาพของโรงพยาบาล Duc Giang ได้เปิดเผยรายละเอียดของกรณีศึกษานี้ โดยระบุว่า ผู้ป่วยรายนี้มีอาการปวดหลังและคอ จึงตัดสินใจเรียกหมอนวดมาให้บริการที่บ้าน รวมถึงมีการจัดกระดูกสันหลังด้วย ในครั้งแรกผู้ป่วยรู้สึกสบายตัวขึ้น จึงทำการนวดต่อเนื่องอีกหลายครั้ง
อย่างไรก็ตาม ในการนวดครั้งที่ 3 ผู้ป่วยกลับมีอาการผิดปกติอย่างรุนแรงจนต้องถูกนำส่งโรงพยาบาลฉุกเฉิน ผลการตรวจวินิจฉัยพบว่าเกิดภาวะหลอดเลือดสมองและมีอาการอัมพาตครึ่งซีก ต้องเข้ารับการรักษาในห้องฉุกเฉินเป็นเวลา 7 วัน ก่อนจะถูกส่งตัวไปยังโรงพยาบาล Duc Giang เพื่อรับการฟื้นฟูต่อเนื่องอีก 8 สัปดาห์ จึงสามารถกลับมาใช้ชีวิตได้ตามปกติ แม้จะยังมีอาการชาเล็กน้อยที่แขนและขาด้านขวา
สาเหตุและกลไกการเกิดโรค
Dr.Nguyen Duc Minh อธิบายว่า กรณีนี้เป็นตัวอย่างของโรคหลอดเลือดสมองที่เกิดจากการนวดที่ไม่เหมาะสม โดยเฉพาะการผ่าหลอดเลือดแดงกระดูกสันหลัง ซึ่งแม้จะพบได้ไม่บ่อยนัก แต่ก็มีความเสี่ยงสูงในกลุ่มคนหนุ่มสาวและวัยกลางคน
การเกิดโรคมักเกี่ยวข้องกับการบาดเจ็บกะทันหันบริเวณคอหรือหลัง โดยเฉพาะการเคลื่อนไหวกระดูกสันหลังในลักษณะงอหรือบิดอย่างไม่ถูกต้อง เนื่องจากหลอดเลือดแดงอยู่ใกล้กับกระดูกสันหลังมาก การบิดอย่างรุนแรงอาจทำให้หลอดเลือดแดงฉีกขาดได้ ส่งผลให้เกิดการคั่งของเลือดและการสร้างลิ่มเลือด ซึ่งอาจนำไปสู่การอุดตันของหลอดเลือดสมองและภาวะสมองขาดเลือดในที่สุด
คำเตือนจากแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ
Dr.Nguyen Duc Minh เน้นย้ำว่า แม้การนวดจะช่วยคลายความเครียดและเพิ่มการไหลเวียนโลหิต แต่ต้องทำอย่างถูกวิธี โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ไม่ควรดึงหรืองอข้อต่อโดยเด็ดขาด เพราะอาจก่อให้เกิดความเสียหายต่อข้อต่อ กล้ามเนื้อ กระดูก เส้นเอ็น กระดูกสันหลัง และหลอดเลือด ซึ่งอาจนำไปสู่ภาวะแทรกซ้อนร้ายแรงได้
นอกจากนี้ แพทย์ยังแนะนำให้ผู้ที่มีอาการปวดหลัง ปวดคอ หรือไหล่ ควรปรึกษาแพทย์เพื่อตรวจหาสาเหตุและรับการรักษาที่เหมาะสม เพื่อลดความเสี่ยงของภาวะแทรกซ้อนทางระบบประสาทและอัมพาตครึ่งซีก
ข้อควรระวังในการนวด: 3 สิ่งที่ต้องจำ
เพื่อป้องกันความเสี่ยงจากการนวด Dr.Nguyen Duc Minh ได้เน้นย้ำ 3 ข้อสำคัญที่ควรคำนึงถึง:
- เลือกใช้บริการนวดจากสถานที่ที่มีชื่อเสียงและได้รับการรับรอง เช่น คลินิกตรวจสุขภาพหรือศูนย์ฟื้นฟู ที่มีผู้นวดที่ได้รับใบรับรองวิชาชีพ
- ระหว่างการนวด ห้ามหมุน งอ หรือใช้แรงมากบริเวณคอหรือกระดูกสันหลังส่วนหลังโดยเด็ดขาด
- หลังการนวด หากมีอาการผิดปกติ เช่น ปวดรุนแรง หน้ามืด เวียนศีรษะ อาเจียน คลื่นไส้ เดินลำบาก หรือมีอาการชาหรืออ่อนแรงที่แขนขา ควรรีบพบแพทย์ทันทีเพื่อตรวจคัดกรองและป้องกันภาวะแทรกซ้อน
การป้องกันและการรักษาเบื้องต้น
นอกเหนือจากข้อควรระวังในการนวดแล้ว การดูแลสุขภาพเบื้องต้นก็มีความสำคัญไม่แพ้กัน ผู้เชี่ยวชาญแนะนำให้:
– รักษาท่าทางการนั่งและยืนที่ถูกต้องเพื่อลดแรงกดทับบนกระดูกสันหลัง
– ออกกำลังกายสม่ำเสมอเพื่อเสริมสร้างความแข็งแรงของกล้ามเนื้อรอบกระดูกสันหลัง
– หลีกเลี่ยงการยกของหนักหรือทำกิจกรรมที่อาจก่อให้เกิดการบาดเจ็บบริเวณคอและหลัง
– พักผ่อนให้เพียงพอและจัดการความเครียดอย่างเหมาะสม
การตระหนักถึงความสำคัญของการนวดที่ถูกวิธีและการดูแลสุขภาพอย่างเหมาะสมจะช่วยลดความเสี่ยงของภาวะแทรกซ้อนร้ายแรง และส่งเสริมคุณภาพชีวิตที่ดีในระยะยาว