ในวันอาทิตย์ที่ผ่านมา รัฐบาลจีนได้ประกาศการกลับมาออกวีซ่าให้แก่ชาวญี่ปุ่นอีกครั้ง หลังจากที่ได้มีการระงับการออกวีซ่าชั่วคราวในช่วงต้นเดือนมกราคมที่ผ่านมา การตัดสินใจครั้งนี้เป็นการยุติมาตรการตอบโต้ที่จีนใช้เพื่อประท้วงนโยบายควบคุมการแพร่ระบาดของโควิด-19 ที่เข้มงวดของญี่ปุ่นต่อผู้เดินทางจากจีน
สถานทูตจีนประจำประเทศญี่ปุ่นได้เริ่มดำเนินการออกวีซ่าให้กับชาวญี่ปุ่นตั้งแต่วันที่ 29 มกราคม 2566 เป็นต้นมา การตัดสินใจครั้งนี้ถือเป็นก้าวสำคัญในการลดความตึงเครียดทางการทูตระหว่างทั้งสองประเทศ และคาดว่าจะช่วยบรรเทาความกังวลของบริษัทญี่ปุ่นที่มีการดำเนินธุรกิจในประเทศจีน
ความเคลื่อนไหวดังกล่าวสอดคล้องกับนโยบายของรัฐบาลจีนที่มุ่งเน้นการฟื้นฟูเศรษฐกิจที่ได้รับผลกระทบอย่างหนักจากมาตรการควบคุมการแพร่ระบาดที่เข้มงวด ซึ่งรวมถึงการล็อกดาวน์และการระบาดครั้งใหญ่ในช่วงปลายปี 2565 ที่ผ่านมา
ผลกระทบต่อความสัมพันธ์ทางการทูตและเศรษฐกิจ
การระงับการออกวีซ่าชั่วคราวของจีนไม่ได้จำกัดอยู่เพียงแค่ชาวญี่ปุ่นเท่านั้น แต่ยังรวมถึงพลเมืองเกาหลีใต้ด้วย อย่างไรก็ตาม จีนยังคงอนุมัติวีซ่าบางประเภทให้กับชาวญี่ปุ่นและชาวเกาหลีใต้ โดยเฉพาะสำหรับนักการทูต เจ้าหน้าที่รัฐบาล และนักธุรกิจที่มีความจำเป็นเร่งด่วน
ญี่ปุ่นและเกาหลีใต้ รวมถึงประเทศอื่น ๆ ได้ใช้มาตรการควบคุมชายแดนที่เข้มงวดสำหรับผู้เดินทางจากจีน หลังจากที่จีนประกาศเปิดพรมแดนอีกครั้งและยกเลิกมาตรการกักกันโรคเมื่อวันที่ 8 มกราคม 2566 โดยหลายประเทศแสดงความกังวลเกี่ยวกับความน่าเชื่อถือของข้อมูลการติดเชื้อในจีน และความเป็นไปได้ของการเกิดไวรัสสายพันธุ์ใหม่
ในวันที่ 10 มกราคม 2566 จีนได้ตอบโต้ด้วยการระงับการออกวีซ่าสำหรับนักเดินทางชาวญี่ปุ่นและชาวเกาหลีใต้ โดยวิจารณ์ว่าการจำกัดการเดินทางเข้าประเทศของนักท่องเที่ยวจากจีนเป็น “การเลือกปฏิบัติ” ญี่ปุ่นได้ยื่นประท้วงต่อจีนผ่านช่องทางการทูตและเรียกร้องให้ยุติข้อจำกัดดังกล่าว
นายกรัฐมนตรีญี่ปุ่น ฟูมิโอะ คิชิดะ ได้แสดงความเห็นว่ามาตรการของจีนดูเหมือนจะไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับมาตรการตอบโต้โควิด-19 ในขณะที่สถานเอกอัครราชทูตญี่ปุ่นประจำกรุงปักกิ่งได้โต้แย้งว่าแนวทางของจีน “ขาดการแลกเปลี่ยนซึ่งกันและกันอย่างสิ้นเชิง” เนื่องจากญี่ปุ่นไม่ได้จำกัดการออกวีซ่าสำหรับชาวจีนที่ต้องการเดินทางมาญี่ปุ่น
ผลกระทบต่อภาคธุรกิจและความคาดหวังในอนาคต
ตัวแทนภาคธุรกิจของญี่ปุ่นได้แสดงความยินดีต่อการตัดสินใจของจีนในครั้งนี้ โดยผู้บริหารขององค์กรธุรกิจแห่งหนึ่งได้กล่าวว่า จีนกำลังพยายามลดผลกระทบด้านลบต่อกิจกรรมทางเศรษฐกิจ โดยเฉพาะอย่างยิ่งหลังจากช่วงวันหยุดตรุษจีนที่เพิ่งผ่านพ้นไป ซึ่งโดยปกติแล้วกิจกรรมการผลิตมักจะชะลอตัวลงชั่วคราว
เจ้าหน้าที่อาวุโสของบริษัทญี่ปุ่นที่ดำเนินธุรกิจในจีนได้แสดงความหวังว่า จีนจะพิจารณานำนโยบายการเข้าประเทศโดยไม่ใช้วีซ่าเป็นเวลา 15 วันสำหรับชาวญี่ปุ่นกลับมาใช้อีกครั้งในเร็ววันนี้ เพื่อให้ผู้ประกอบธุรกิจสามารถเดินทางไปยังจีนได้สะดวกมากขึ้น
อย่างไรก็ตาม ปัจจุบันญี่ปุ่นยังคงกำหนดให้นักเดินทางจากจีนแผ่นดินใหญ่ต้องแสดงหลักฐานการตรวจหาเชื้อโควิด-19 ที่เป็นลบภายใน 72 ชั่วโมงก่อนออกเดินทาง นอกจากนี้ ผู้เดินทางจากจีนแผ่นดินใหญ่และผู้ที่เดินทางมาเยือนญี่ปุ่นภายใน 7 วันจะต้องทำการตรวจพีซีอาร์เมื่อเดินทางมาถึงญี่ปุ่น โดยผู้ที่มีผลตรวจเป็นบวกจะต้องกักตัวในสถานที่ที่กำหนดเป็นเวลา 7 วัน
การกลับมาออกวีซ่าให้ชาวญี่ปุ่นของจีนในครั้งนี้ ถือเป็นสัญญาณบวกของการฟื้นฟูความสัมพันธ์ทางการทูตและเศรษฐกิจระหว่างสองประเทศ อย่างไรก็ตาม ยังคงต้องติดตามดูว่าจะมีการผ่อนคลายมาตรการควบคุมการเดินทางระหว่างประเทศเพิ่มเติมหรือไม่ในอนาคตอันใกล้นี้
